به نقل از «ایران اکونومیست»

زباله‌های مریخ و ماه به یک گنجینه تبدیل خواهند شد!

تاریخ انتشار: ۱۱ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۲۰۰۸۲

اگرچه وجود زباله‌های به جا مانده از ماموریت‌های فضایی روی مریخ و ماه در حال حاضر به یک معضل تبدیل شده است اما برخی از پژوهشگران باور دارند که این زباله‌ها در آینده به یک گنجینه تاریخی تبدیل خواهند شد.

به نقل از فوربس، ویدئوی موسوم به "هفت دقیقه وحشت" که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، مریخ‌نورد "استقامت"(Perseverance) ناسا را نشان داد که پس از یک سفر ۳۱۴ میلیون مایلی به مریخ، با چتر نجات فرود آمد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

چیزی که ناسا به جهانیان نگفت، این بود که اگرچه مریخ‌نورد در حال فرود ایمن روی سیاره سرخ بود اما سپرهای حرارتی، چتر نجات، فنرهای فلزی، فوم، توری و سایر تجهیزات فضایی را که برای کاوش فرستاده شده بودند، در سراسر بستر رودخانه باستانی به جا گذاشت.

اکنون مریخ‌نورد استقامت و بالگرد "نبوغ"(Ingenuity)، به یافتن یادگارهای ماندگاری از ورود و فرود چشمگیر خود به مریخ ادامه می‌دهند. با وجود مریخ‌نورد "کنجکاوی"(Curiosity) ناسا که تکه‌هایی از زباله‌های خود را در کف "دهانه گیل"(Gale Crater) شناسایی می‌کند، استقامت نخستین مریخ‌نوردی نیست که این کار را انجام می‌دهد.

آیا انسان قرار است روی مریخ زباله بریزد؟ بله، ما این کار را انجام خواهیم داد و به گفته دانشمندان، انسان‌های آینده، نخستین گام‌های اکتشاف ما را گرامی خواهند داشت.

دکتر "بتانی المان"(Bethany Ehlmann)، استاد علوم سیاره‌ای "موسسه فناوری کالیفرنیا"(Caltech) و دانشمند مریخ‌نورد گفت: زمانی که تمدن‌های باستانی روی زمین را مطالعه می‌کنیم، انبوه زباله‌های آنها را مورد بررسی قرار می‌دهیم اما زباله‌های ما فقط انبوه زباله نیستند، بلکه مصنوعات حاصل از نخستین گام‌های ما در مریخ هستند.

به طور خلاصه، زباله‌های بین سیاره‌ای ما، گنجی برای باستان‌شناسان فضایی در آینده نزدیک خواهند بود. المان ادامه داد: روزی که در نهایت انسان‌ها روی مریخ فرود بیایند، مناطق فرود این مریخ‌نوردها به پارک‌های ملی تبدیل خواهند شد. همچنین، بخش‌هایی از سیستم‌های فرود و فومی که ممکن است هنگام فرود مریخ‌نورد جدا شده باشند، به نشانه‌های تاریخی تبدیل خواهند شد.

مریخ‌نورد "استقامت" در زمان مناسب، کار خود را متوقف خواهد کرد که احتمالا حدود یک دهه دیگر و به دلیل یک طوفان گرد و غبار خواهد بود. سرنوشت مشابهی برای بالگرد نبوغ و همچنین مریخ‌نورد "ژورانگ"(Zhurong) چین در انتظار است که اکنون در حال کاوش ناحیه "اتوپیا پلانیتیا"(Utopia Planitia) است. مریخ‌نوردهای "سوجورنر"(Sojourner)، "اسپیریت"(Spirit) و "فرصت" (Opportunity) ناسا سالها پیش کار خود را متوقف کردند.

به استثنای بخش‌هایی از ماموریت "بازآوری نمونه مریخ"(MSR) ناسا و "آژانس فضایی اروپا"(ESA)، هر چیزی که به مریخ فرستاده می‌شود، در آنجا از بین می‌رود. اگر فهرستی از اجرام مصنوعی موجود در مریخ را بررسی کنید، متوجه خواهید شد که سیاره سرخ پوشیده از مکان‌های فرود باقیمانده است. برخی از آنها از مدار مشخصی مورد بررسی قرار گرفته‌اند اما برخی دیگر مانند چندین فرودگر شوروی از دهه ۱۹۷۰ که هیچ سیگنال رادیویی را برنمی‌گردانند، فقط تخمین زده شده‌اند. ماموریت "مریخ ۲"(Mars 2) که در سال ۱۹۷۱ سقوط کرد، یک ربات به اندازه جاروبرقی را در بر داشت که توسط یک بند داخلی به آن متصل شده است.

یک نمایشگاه در موزه آینده مریخ

همان طور که در فیلم "The Martian" در سال ۲۰۱۵ نشان داده شد، بیشتر این سوابق باارزش در مورد کاوش مریخ، پوشیده از گرد و غبار است. در این فیلم، "مارک واتنی"(Mark Watney)، فضانورد سرگردان به مدت یک ماه در سراسر سیاره سرخ سفر کرد تا بقایای فرودگر "Pathfinder" ناسا را که از سال ۱۹۸۷ در آنجا مانده بود، بیرون بیاورد و از دوربین‌های آن برای برقراری ارتباط با زمین استفاده کند.

"آلیس گورمن"(Alice Gorman)، باستان‌شناس فضایی "دانشگاه فلیندرز"(Flinders University) گفت: همه ردپای آنها از بین خواهد رفت اما سخت‌افزار با گرد و غبار پوشیده و حفظ خواهد شد. من باور دارم که مردم به بسیاری از مریخ‌نوردها وابستگی عاطفی دارند. تصور کنید که بالگرد نبوغ بتواند از مریخ‌نورد کنجکاوی یا یکی از مریخ نوردهای قدیمی پوشیده از گرد و غبار عکس بگیرد. این یک عکس شگفت‌انگیز خواهد بود.

از آنجا که انسان‌ها هنوز روی مریخ فرود نیامده‌اند، تصور این که سیاره سرخ از پارک‌های ملی و بناهای تاریخی محافظت کند که نخستین گام‌های انسان در این سیاره را به رسمیت می‌شناسند، دشوار است. با وجود این، داشتن سازه‌های مشابه در ماه چندان دور از ذهن به نظر نمی‌رسد.

ماه نیز به همان اندازه در زباله پوشیده شده است. تخمین زده می‌شود که حدود ۵۰۰ هزار پوند زباله از قوطی، کابل و دوربین گرفته تا چکش، انبر و کیسه‌های زباله در ماه وجود دارد. البته بیشتر آنها مربوط به ماموریت‌های "آپولو"(Apollo) هستند.

ناسا فهرست کاملی از مصنوعات به جا مانده در ماه تهیه کرده است و دلایل خوبی برای این کار دارد. در مقدمه فهرست آمده است: از آنجا که ماه برای برنامه‌های فضایی ملی و شرکت‌های خصوصی قابل دسترس‌تر می‌شود، مهم است که از مصنوعات ماه به دلیل ارزش تاریخی و علمی آنها محافظت کنیم.

از آنجا که هیچ جوی در ماه وجود ندارد، ردپای نخستین ماه‌نوردها و مهم‌تر از آن، ردپای نخستین انسان‌های ماه‌نورد در اواخر دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، برای هزاران سال حفظ خواهد شد.

هنگامی که تعداد بیشتری از انسان‌ها به ماه بروند و در ماموریت‌های خصوصی، مکان‌های اولیه فرود آپولو به هدف شکارچیان سوغات تبدیل خواهند شد.

گورمن گفت: تجارت آثار باستانی در مورد آثار باستانی غارت‌شده رخ می‌دهد و همچنین، بازار بسیار بزرگی برای جمع‌آوری وسایل فضایی وجود دارد. می‌توان تصور کرد که کلکسیونرها برای قطعه‌ای از ماموریت "آپولو ۱۱"، مبالغ هنگفتی را پرداخت کنند و این چیزی است که ما واقعا باید مراقب آن باشیم.

وی افزود: باید از نواحی فرود آپولو محافظت کنیم اما پیش از آن، مجددا از آنها بازدید کنیم تا وضعیت کنونی آنها را بدانیم و پس از آن ارزیابی کنیم که به مرور زمان چه تغییری می‌کنند. فقط در این صورت است که می‌توانیم دزدها را در عمل دستگیر کنیم.

گورمن که اکنون روی دستورالعمل‌های مدیریت میراث ماه کار می‌کند، ادامه داد: مدارگردهای آینده ماه باید این مکان‌ها را زیر نظر داشته باشند، وضعیت آنها را پیگیری کنند و شواهدی از غارت آنها توسط مردم را جمع‌آوری کنند. آنها از کلکسیونی‌ترین قطعات تاریخ خواهند بود و ما واقعا باید به طور جدی به این موضوع فکر کنیم.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: تبدیل خواهند شد گرد و غبار سیاره سرخ مریخ نورد زباله ها روی مریخ انسان ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۲۰۰۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کشاورزی در ماه و مریخ: مزرعه‌داری در ورای مدار زمین، امکان‌پذیر است

غزال زیاری: در ژانویه ۲۰۱۹ با فرود سطح‌نشین چانگ‌ای ۴ (Chang'e ۴) روی سطح ماه، محموله‌ای هیجان‌انگیز به تنها قمر کره زمین رسید که خبر از ماجراجویی جدیدی در فضا می‌داد: این محموله شامل دانه‌های چهار گونه گیاهی بود که محققان قصد داشتند تا آن‌ها را در سطح ماه رشد و پرورش دهند.

جوانه زدن یک دانه پنبه در آن زمان، توجه زیادی را به خود جلب کرد، اما نکته مهم‌تر از جوانه زدن، رشد گیاه است. اگر گیاهانی که در سطح ماه رشد می‌کنند، کمتر از سطح زمین محصول بدهند یا ضعیف‌تر و شکننده‌تر باشند، بشر با مشکل بزرگی در پیشرفت فضایی خود مواجه خواهد بود.

با گذشت بیش از چهار سال، حالا نتایج مهمی از این آزمایش منتشر شده است. از قرار معلوم به‌رغم تمام موانع پیش‌رو در ماه و مریخ، ممکن است پرورش مواد غذایی تنها مشکل موجود نباشد و باید این را در نظر داشت که همه این بررسی‌ها در روزهای ابتدایی‌اش است.

موانع پیش‌رو چیست؟

لازم به ذکر است که Chang'e ۴ در مأموریتش سعی نکرد تا دانه‌ها را در خاک قمری رشد دهد. آزمایش‌های مختلف حکایت از آن دارند که این کار گرچه ممکن و شدنی است ولی بسیار سخت خواهد بود. هدف از انجام این آزمایش، بررسی این موضوع بود که آیا محیط ریزگرانشی و تشعشعات زیاد در سطح ماه برای رشد گیاهان مشکل‌ساز خواهد شد یا خیر.

تأکید اصلی این آزمایش روی بررسی جاذبه و گرانش ماه قرار داشت؛ چراکه درهرصورت اگر تابش خورشید بدون فیلتر اتمسفر به گیاهان آسیب برساند، همیشه می‌توان راهکارهایی برای حل این مشکل یافت؛ ولی تغییر نیروی رو به پائین گرانش، چالش به‌مراتب بزرگ‌تری به نظر می‌رسد.

خوشبختانه گویا نیازی به مداخله این‌چنینی وجود ندارد و حتی این گرانش کم، ممکن است در جبران برخی مشکلات دیگر که فراتر از مشکلات روی کره زمین هستند، به کمک دانشمندان بیاید.

ساخت شرایط ماه روی زمین

در ژوئن سال ۲۰۲۳، نتیجه اولین مقایسه گیاهان روی سطح ماه با گیاهان روی زمین توسط تیمی از دانشگاه چونگ کینگ منتشر شد و جزئیات بیشتری دراین‌باره در دسترس قرار گرفت. در شرایطی که Chang'e ۴ کار خود را در ماه انجام می‌داد، نویسندگان مقاله، دانه‌هایی را مشابه آنچه به ماه فرستاده بودند، در یک آزمایشگاه در شرایطی مشابه، در خاکی یکسان و دما، رطوبت و فشار هوایی مشابه با ماه کاشتند.

دریکی از این مقالات در این رابطه می‌خوانیم: «ما کشف کردیم که گرانش یک‌ششم g در ماه، باعث افزایش سرعت جوانه‌زنی بذرها می‌شود.» (جاذبه در سطح ماه، ۶ برابر ضعیف‌تر از شتاب جاذبه در سطح زمین است).

برخلاف گزارش‌های منتشره در آن زمان، تنها یکی از دانه‌های پنبه روی سطح ماه جوانه زد و در دانه‌های دیگر خبری از جوانه نبود؛ ولی در آزمایشگاه روی سطح زمین، گیاهان کلزا و دانه‌های پنبه هم جوانه زدند.

بزرگ‌ترین تهدید برای نهال‌های جوانه‌زده در سطح ماه، شب‌های طولانی ماه بود که حدود ۹ روز زمینی بعد از فرود Chang'e ۴ آغاز شد. دمای ماه به ۵۲- سانتی‌گراد کاهش یافت و از همین رو دمای محیط آزمایشگاهی روی زمین هم کاهش یافت تا با شرایط طبیعی ماه مطابقت داشته باشد و حدود ۱۸ روز زمینی، خبری از گرما نبود.

در کمال تعجب، نهال جوانه‌زده روی سطح ماه، همچنان سبز و صاف بود تا اینکه نور و گرما دوباره به سطح ماه بازگشت؛ اما در همین زمان، نهال‌های داخل آزمایشگاه سطح زمین، مرده بودند و به رنگ زرد و سیاه در آمده بودند؛ اما نهال رشد کرده در سطح ماه، از دومین روز قمری هم جان سالم به در برد، هرچند که روند رشدش متوقف شد و محققان دلیل این اتفاق را کمبود اکسیژن در محفظه‌اش می‌دانند.

محققان به این شک کردند که گرانش پایین ماه باعث ایجاد مقاومت در برخی از گیاهان قطبی در برابر یخ‌زدگی شده؛ اما متأسفانه نهال پنبه در شب دوم قمری مرد و در طول پنج روز قمری هیچ‌کدام از بذرهای دیگر جوانه نزدند.

نویسندگان دلیل جوانه نزدن سه گونه گیاهی دیگر را به خاطر قرار گرفتن آن‌ها در دمایی بالاتر از دمای مناسب این گیاهان در پنج روز اول می‌دانند.

در کنار موانع موجود باید این را در نظر داشت که کشاورزی در ماه مزایای متعددی دارد و مشابه با کشاورزی زیر آب، عاری از آفات و علف‌های هرز خواهد بود و درنتیجه نیازی به مواد شیمیایی برای کنترل این آفات وجود نخواهد داشت.

آزمایش‌های انجام‌شده در ایستگاه فضایی بین‌المللی حکایت از آن دارد که گیاهان برای رشد و حتی میوه دادن به جاذبه نیاز چندانی ندارند. بااین‌حال، این گیاهان از هر لحاظ دیگری در شرایط بهینه هستند. این واقعیت که پنبه در جاذبه کم ماه، توانایی غلبه بر سرما را دارد، کشفی است که قطعاً بسیار ارزشمند خواهد بود.

توانایی کشت‌وکار در پایگاه‌های مریخ، حتی مهم‌تر از کشت‌وکار در ماه خواهد بود. چراکه حمل‌ونقل مواد غذییا از سطح کره زمین به ماه گرچه هزینه زیادی خواهد داشت ولی شدنی است؛ اما حمل غذا به مریخ به‌مراتب سخت‌تر و چالش‌برانگیزتر خواهد بود. با در نظر داشتن اینکه گرانش مریخ تقریباً دو برابر گرانش ماه است، می‌توان امید داشت که کاشت گیاهان در مریخ هم شرایط مشابهی داشته باشد.

منبع: iflscience

۵۴۵۴

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901339